Sauvo-vido
Asplenium ruta-muraria
Aspleniaceae
Autre noum : Rudo.
Nom en français : Rue des murailles.
Descripcioun :La sauvo-vido es uno pichot féuse que trachis dins lis asclo de paret e de muraio sus cauquié e au soulèu. Se destrìo dis àutris Asplenium bonodi la formo de si foundo e pinulo. La subsp. presentado eici, ié dison ruta-muraria (esporo longo de 42 à 50 micromètre emé 2n = 144).
Usanço :Es estado emplegado en tisano contro lou catàrri e raumas. Aurié d'ùni prouprieta anti-enflamativo.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 3 à 10 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Asplenium
Famiho : Aspleniaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2500 m
Aparado : Noun
Juliet à óutobre
Liò : Paret
- Relarg umide
- Roucas
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Asplenium ruta-muraria L., 1753
Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753